Oftalmoloqlara ən çox verilən suallardan biri də “ən təhlükəli göz xəstəlikləri hansılardır?” sualdır. Göz ən vacib duyğu orqanımızdır və görmə qabiliyyətini itirmək bir insanın başına gələ biləcək ən pis hadisələrdən biridir. Buna görə də mütəmadi olaraq göz müayinəsindən keçmək və gözlərimizi yoxlamaq çox vacibdir.

Ən təhlükəli göz xəstəliklərinin simptomları və müalicəsi

Erkən diaqnoz sayəsində bir çox təhlükəli göz xəstəlikləri müalicə edilə bilər. Bəzi göz xəstəlikləri ilkin mərhələdə simptomlara səbəb olmur və gizli şəkildə irəliləyir.

Göz xəstəliklərinin ən təhlükəli növləri hansılardır?

• Qlaukoma
• Makula degenerasiyası,
• Diabet səbəbiylə korluq,
• Retina dekolmanı,
• Gözdə arteriya və venaların tıxanması,
• Göz travmaları (torlu qişanın yırtılması, göz içi qanaxmaları),
• Uşaqlarda katarakta və göz təzyiqi,
• Göz infeksiyaları (gözün zədələnməsi və ya kontakt linzaların istifadəsi),
• Uveit səbəbiylə göz qızartıları,
• Ağrısız görmə itkisi.

Qlaukoma ən təhlükəli göz xəstəliklərindən biridir

Göz hipertoniyası və ya tibbdə məlum olduğu kimi qlaukoma ən çox yayılmış xəstəliklərdən biridir. Göz hipertoniyası xəstəliyi uzun illər simptomlar olmadan irəliləyə bilər və daimi korluqla nəticələnə bilər. Bunun qarşısını almağın yeganə yolu mütəmadi olaraq göz müayinəsindən keçmək və bu yoxlamalar zamanı göz təzyiqini ölçməkdir. 

Qlaukoma xəstəliyinin alt növü olan qapalı bucaq qlaukoması gözün ön hissəsinin daralması ilə xarakterizə olunur və göz təzyiqinin qəfil artması və saatlar ərzində görmə itkisi ilə nəticələnə bilir. 

Göz təzyiqinin ölçülməsi hər göz müayinəsinin ayrılmaz hissəsidir. Ancaq bəzi hallarda göz təzyiqi aşağı olduqda da qlaukoma baş verə biləcəyi üçün müayinə zamanı optik sinirin qiymətləndirilməsi və göz tomoqrafiyası, yəni OKT aparılaraq zədənin olub-olmaması araşdırılmalıdır.

Sarı ləkə xəstəliyi

Yaşlı əhalidə görmə itkisinin ən mühüm səbəblərindən biri makula degenerasiyasıdır. Sarı ləkə retinanın ortasında yerləşən gözün görmə nöqtəsidir. Bu nahiyədəki hüceyrələrin qocalma səbəbiylə pisləşməsi, qanaxması və ya ölməsi daimi görmə itkisinə səbəb ola bilər.

Makula degenerasiyası erkən aşkar edilərsə, gözə dərman yeridilməsi ilə müalicə edilə bilər. Gecikdirilərsə, zərər artır və müalicənin müvəffəqiyyəti azalır. Makula degenerasiyasının quru növü yavaş-yavaş irəlilədiyi halda, yaş tipdə ani qanaxma və sürətli görmə itkisi baş verə bilər.

Diabetlə əlaqəli göz xəstəlikləri

Şəkərli diabet gözlərə təsir edən əsas sistem xəstəliklərdən biridir. Şəkərli diabet gözə təsir etməyə başlayanda görmə dərhal pisləşmir, lakin xəstə görmə itkisini hiss edəndə, adətən çox gec olur. Bu səbəbdən diabet xəstələri heç bir şikayətləri olmasa da ildə ən azı bir dəfə göz dibi müayinəsi üçün oftalmoloqlarına müraciət etməlidirlər.

Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə diabetə bağlı korluğun qarşısını almaq olar.

Tor qişanın qopması

Göz qişasının qopması, başqa heç bir xəstəliyi olmayan gənc və ya yaşlı fərdlərdə birdən-birə baş verə bilən bir vəziyyətdir və tor qişada dəlik və ya yırtılma nəticəsində tor qişa təbəqəsinin yerindən ayrılması halıdır.

Erkən dövrdə sadə üsullarla qarşısı alınır. Ancaq gecikdirilərsə, cərrahi müdaxilə tələb olunur və bəzən daimi görmə itkisi baş verə bilər.

Gözdə arteriya və venaların tıxanması

Gözdə arteriya və venaların tıxanması da vacib və təhlükəli hallardır. Gözün əsas arteriyası tıxandıqda tam görmə itkisi baş verir və ilk saat ərzində damar açılmazsa, görmə itkisi qalıcı olur. 

Damar tıxanıqlığı daha yavaş görmə itkisinə səbəb olur və adətən hipertoniya, diabet və ya göz təzyiqinin mövcudluğunda baş verən vəziyyətdir. Erkən mərhələdə diaqnoz qoyularsa, müalicənin müvəffəqiyyəti artır.

Uşaqlarda ən təhlükəli göz problemləri

Uşaqlarda təhlükəli göz problemləri arasında yeni doğulan körpədə katarakta və ya göz hipertoniyasını misal göstərə bilərik. Bundan başqa uşaqlıqda göz şişləri arasında yer alan retinoblastoma çox vacib və həyati təhlükəsi olan bir xəstəlikdir.

Çəpgözlük və göz pozğunluqları da vacibdir, çünki onlar uşaqlarda qalıcı ambliyopiyaya səbəb ola bilər. Erkən aşkarlandıqda müalicəsi mümkün olan bu problemlər 10 yaşından sonra müalicə olunmaz hala gəlir. Bu səbəblə körpəlikdən başlayaraq müntəzəm müalicə aparılmalıdır.

Körpənin sizi izləmədiyini, gözlərinin tərpəndiyini, titrədiyini və ya bəbəyində ağlıq gördüyünü görsəniz, dərhal bir oftalmoloqa müraciət etməlisiniz.

Göz infeksiyaları

Göz infeksiyaları ümumi patologiyalardır, lakin bəzi hallarda çox ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Bu infeksiyalar gözün daxili təbəqələrinə keçə bilər, xüsusən də gözə dəyən bir cisim və ya kontakt linzaların istifadəsi kimi hallarda.

Göz qızartısı

Bəzi hallarda qırmızı və qanlı gözlər ciddi göz xəstəliklərinin əlaməti ola bilər. Xüsusilə, ağrı, qızartı və bulanıq görmə uveit və ya qlaukomanın simptomları ola bilər. Bu vəziyyətdə qalıcı zərərin qarşısını almaq üçün mümkün qədər tez bir oftalmoloqa müraciət etmək lazımdır.

Ani ağrısız görmə itkisi

Görmə itkisi yarandıqda çox gözləmədən həkimə müraciət etmək lazımdır. Bu vəziyyət adətən gözün çox ciddi xəstəliklərində baş verə bilər. Bir dəqiqəyə qədər davam edən gözlərin qaralması da gözdə laxtalanma əlaməti sayılır və ciddi qəbul edilməlidir.

Unutmayın ki, gözünüzdə hiss etdiyiniz hər hansı bir əlamət ciddi ola bilər və göz müayinəsindən keçmək bir çox qalıcı xəstəliklərin diaqnozuna və qalıcı zədələnməsinin qarşısını almağa kömək edir.