Katarakta əməliyyatı kataraktı (bulanıq lens) aradan qaldırmaq və görmə qabiliyyətinizi yaxşılaşdırmaq üçün aparılan göz əməliyyatı növüdür. Kamera kimi, gözünüzün də işığı fokuslandıran linzası var. Linzanız əsasən su və zülallardan ibarətdir.
Katarakta əmələ gəldikcə, zülallar təbii olaraq parçalanmağa başlayır və bu da linzanın bulanıqlaşmasına və saralmasına səbəb olur.
Kataraktanın ən çox yayılmış səbəbi yaşlanmadır. Bununla belə, müəyyən tibbi vəziyyətlər və dərmanlar, zədələnmələr və əvvəlki göz əməliyyatları da kataraktaya səbəb ola bilər.
Katarakta işığın linzanızdan düzgün keçməsinə mane olur. Nəticədə bulanıq görmə, parlaq işıqların ətrafında halələr və ya ikili görmə kimi simptomlar yaranır.
Katarakta əməliyyatı zamanı bulanıq lens çıxarılır və şəffaf, süni lens ilə əvəz olunur. Əməliyyatı oftalmoloq həyata keçirir.
Katarakta əməliyyatına kimin ehtiyacı var?
Bir və ya hər iki gözdəki kataraktlar gündəlik fəaliyyətinizə mane olan görmə problemlərinə səbəb olursa, əməliyyata ehtiyacınız ola bilər.
Göz həkiminiz həmçinin digər göz xəstəliklərini müalicə etmək üçün gözünüzün arxa hissəsini görmək lazım olduqda da katarakta əməliyyatını tövsiyə edə bilər, məsələn:
- Yaşla əlaqəli makula degenerasiyası.
- Diabet retinopatiyası.
Bilməyiniz vacibdir ki, katarakta əməliyyatı digər xəstəliklərdən yaranan görmə itkisini müalicə etmir. O yalnız kataraktadan yaranan görmə itkisini yaxşılaşdırır.
Katarakta əməliyyatı nə qədər ağrılıdır?
Əksər insanlar katarakta əməliyyatı zamanı və sonrasında çox az ağrı hiss edir və ya heç ağrı hiss etmir. Əməliyyat zamanı gözünüzü keyləşdirmək üçün topikal anestetik (göz damcıları) istifadə olunur.
Əməliyyatdan qısa müddət sonra gözünüz qumlu və ya bir qədər həssas ola bilər, lakin həkimin təyin etdiyi dərmanlar bu narahatçılıqları aradan qaldırmaqda kömək edəcək.
Katarakta əməliyyatı necə aparılır?
Katarakta əməliyyatı ambulator prosedurdur. Yəni əməliyyat bitdikdən sonra evə gedə bilərsiniz.
Katarakta əməliyyatını həyata keçirmək üçün cərrahınız:
Gözünüzü qoruyacaq. Cərrahınız gözünüzü qorumaq üçün üzərinə qoruyucu (göz bandı kimi) yapışdıracaq.
Gözünüzün səthini keyləşdirəcək. Buna topikal anesteziya deyilir. Əməliyyat zamanı heç nə hiss etməməyiniz üçün gözünüzə damcılar tökəcəklər. Həmçinin rahatlamağınıza kömək edəcək dərman da ala bilərsiniz. Əməliyyat zamanı oyaq olacaqsınız, lakin sizə tərəf gələn heç nə görməyəcəksiniz. Yalnız rəngarəng işıqlar görəcəksiniz.
Buynuz qişada kiçik kəsik edəcək. Cərrahınız lazer və ya bıçaqdan istifadə edəcək. Adətən, kəsiyi tikmək lazım gəlmir.
Kataraktı parçalayıb çıxaracaq. Bunu etməyin ən geniş yayılmış üsulu fakoemulsifikasiya adlanan texnikadır. Cərrahınız linzanızı çoxlu kiçik hissələrə bölmək üçün ultrasəs dalğalarından istifadə edəcək. Sonra bu hissələri sorub çıxaracaq.
Yeni linzanızı yerləşdirəcək. Cərrahınız yeni linzanı həmin kəsik vasitəsilə yerləşdirəcək. Əksər İOL-lar asan yerləşdirmə üçün qatlanır. Daha sonra İOL-unuz bulanıq linzanızın olduğu yerdə açılacaq.
Katarakta əməliyyatı nə qədər çəkir?
Katarakta əməliyyatı adətən 10-15 dəqiqə çəkir. Hazırlıq və bərpa müddəti ilə birlikdə görüşünüz bir neçə saat çəkə bilər.
Katarakta əməliyyatından sonra
Əməliyyatınız bitdikdən sonra cərrahınız sizi 15-30 dəqiqə müşahidə edəcək. Onlar həmçinin ilk növbəti müayinə vaxtını təyin edəcəklər. Bundan sonra evə gedə bilərsiniz.
Əməliyyatdan dərhal sonra hər şey bulanıq görünə bilər. Bu normaldır. Görməniz növbəti bir neçə gün və həftə ərzində tədricən yaxşılaşacaq. Digər müvəqqəti yan təsirlərə bunlar daxildir:
- Gözlərinizdə qumlu hissiyyat.
- Qızarmış və ya qanlı gözlər.
- Sulu gözlər.
Katarakta əməliyyatından sonra sağalmaq nə qədər çəkir?
Əksər hallarda katarakta əməliyyatından tam sağalma dörd həftə çəkir. Lakin insanlar adətən görmələrində bir neçə gün ərzində yaxşılaşma hiss edirlər. Bu müddət ərzində çox az ağrı və ya narahatlıq olur.
Bu səhifədə verilmiş məlumatlar və ya, tövsiyyələr yalnız maarifləndirici xarakter daşıyır və diaqnozun qoyuluşu, müalicə və ya digər klinik məqsədlərlə istifadə oluna bilməz. Xəstəliyinizlə əlaqədar daha dəqiq məlumat almaq üçün həkim mütəxəssisə müraciət etməyiniz tövsiyyə olunur.