Keratokonus xəstəliyi nədir?
Keratokonus xəstəliyi gözün ön hissəsinin deformasiyasına səbəb olan bir vəziyyətdir. Bu vəziyyətdə kornea normalda yuvarlaq forma yerinə koni şəklini alır, nəticədə görmə bulanıqlığı və ya şəkil deforması ortaya çıxır.
Keratokonus xəstəliyinin əlamətləri hansılardır?
Buynuz qişanın formasının və refraksiyasının dəyişməsi ilə paralel olaraq xəstələrdə miyopiya və qeyri-müntəzəm astiqmatizmin artması və bunun nəticəsində görmə səviyyəsinin və keyfiyyətinin tədricən pisləşməsi keratokonusun əlamətlərindəndir.
İrəli mərhələlərdə görmə səviyyəsi və keyfiyyəti əhəmiyyətli dərəcədə azalsa da, daha inkişaf etmiş və nəzarətsiz hallarda buynuz qişada ‘hidrops’ və əlaqəli buynuz qişada çapıqlar müşahidə oluna bilər.
Keratokonus xəstəliyinin səbəbləri nələrdir?
Səbəbi tam açıqlana bilməyən keratokonus xəstəliyinin bəzi elmi araşdırmalara görə genetik ötürülmə nəticəsində meydana gəldiyi ifadə edilir. Bundan əlavə, allergik konjonktivit və bunun nəticəsində gözlərin davamlı sürtülməsi də mühüm risk faktorları arasındadır.
Bundan əlavə, Daun Sindromu, Marfan Sindromu, Qüsursuz Osteogenez kimi bəzi sistematik və genetik xəstəliklərin olması da xəstəlik üçün risk faktoru təşkil edir.
Keratokonus diaqnozu necə qoyulur?
10-20 yaş arası, eynəkləri davamlı böyüyən, tez-tez eynək dəyişən, allergik konyunktivit keçmişi olan xəstələrdə keratokonus ehtimalı nəzərə alınmalı və buna görə qiymətləndirmə aparılmalıdır. Belə hallarda qəti diaqnoz qoymaq üçün buynuz qişanın topoqrafiyası (kornea xəritəsi) aparılmalıdır.
Keratokonus xəstəliyi necə müalicə olunur?
Keratokonus xəstəliyinin müalicəsi 3 başlıq altında qruplaşdırılır. İlk növbədə risk faktorlarını minimuma endirmək üçün lazımi tədbirlər görülür və xəstələrə məlumat verilir və maarifləndirilir.
Müalicənin ikinci pilləsi “Kornea Çapraz Bağlama” prosedurudur ki, tədbir görülməsinə baxmayaraq keratokonusu irəliləyən, görmə səviyyəsi getdikcə pisləşən və buynuz qişası incələşən xəstələrə tətbiq edilir. Bu üsul xəstəliyin inkişafını dayandırmaq üçün ən təsirli üsuldur.
Üçüncü addım xəstəliyin səbəb olduğu görmə pozğunluğunun düzəldilməsidir. Erkən mərhələdə keratokonus xəstələri üçün yalnız eynək və ya yumşaq kontakt linzalar kifayət etdiyi halda, daha inkişaf etmiş hallarda hibrid və skleral linzalar kimi daha ixtisaslaşmış kontakt linzalar istifadə olunur.
Kornea qalınlığı müəyyən səviyyədən aşağı düşməyən xəstələrdə intrastromal halqa müalicəsi tətbiq olunur. Bu proqram xəstələrin görmə səviyyəsini artıra bilər. Buynuz qişa transplantasiyası inkişaf etmiş keratokonusu olan xəstələr üçün son çarə olaraq həyata keçirilir.
Keratokonus xəstəliyi ilə bağlı tez-tez verilən suallar
Keratokonus xəstəliyi neçə yaşda baş verir?
Dünyada keratokonusun yaranma yaşı fərqli olsa da, adətən 10-20 yaşlarda başlayır.
Göz ovuşdurmağın keratokonusa təsiri nədir?
Araşdırmalar göstərir ki, gözü mexaniki surətdə sürtmək buynuz qişanın strukturunu daimi və ya müvəqqəti olaraq dəyişdirə bilər. Gözün sürtülməsi xəstəliyi inkişaf etdirə bilər.
Xəstəliyin diaqnostikasında erkən diaqnoz nə qədər vacibdir?
İrəli mərhələdə keratokonusu olan xəstələrin əksəriyyəti buynuz qişanın transplantasiyasına ehtiyac duyur. Bu xəstəlikdə erkən diaqnoz və erkən müdaxilə böyük əhəmiyyət kəsb edir.
