Göz sağlamlığı üçün biz nələr edə bilərik? İnsan gözü indiki kimi heç vaxt yorulmayıb. Saatlarla kompüterlərə, smartfonlara və digər ekranlara baxırıq, bu da gözlərimizi yorur, onların qurumasına və yanmasına səbəb olur. Hətta baş, boyun və ya bel ağrılarına səbəb olur. Müasir həyat tərzimiz uzaqlara baxmağı, gözümüzü çox qırpmağı  unutdurdu. 

Məsləhət 1. Göz qırpın.

Bilirik ki, quru gözlər bəzən kifayət qədər göz qırpmamaqdan və xüsusilə də göz qapaqlarımızı kifayət qədər bağlamamaqdan yaranır. Biz saatlarla ekranlara baxırıq və çox vaxt diqqətimizi çox cəmləşdirir və yorğun oluruq. Göz qırpmaq əslində nəfəs almaq qədər avtomatikdir. Gözlərimizi dəqiqədə təxminən 10-15 dəfə açıb bağlayırıq: bu bir refleksdir və tez baş verir. Ekranda işləyərkən və ya oxuyarkən diqqətimizi o qədər cəmləşdiririk ki, kifayət qədər göz qırpmağı unuduruq. Nəticədə bu hal gözdə sulanmaya səbəb olur. Sonra görməmiz bulanıqlaşır. Bədənimiz diqqətlə baxaraq zəif görməni kompensasiya etməyə çalışır.

Bu, gözlərdə narahatlıq yaradır və özümüzü yorğun hiss edə, hətta baş ağrısı hiss edə bilərik. Həll yolu nədir? Gözlərinizi qısa müddətə möhkəm bağlayıb yenidən açaraq işləyərkən mütəmadi olaraq göz qırpmağınızdan əmin olun. Bu proses göz qapaqlarınızın kənarındakı Meibomian kanallarını aktivləşdirir. Meibomian kanalları gözyaşardıcı kanalların çıxardığı maye ilə qarışan və çox tez buxarlanmamasını təmin edən yağlı bir ifrazata malikdir. Bu, gözlərimizi nəm saxlayır.

Məsləhət 2: Göz qırpmaq üçün fasilə verin.

20/20/20 qaydası müntəzəm olaraq uzaqlara baxmağınızı təmin etmək üçün əla metoddur. Qayda belədir: Hər 20 dəqiqədən bir 20 saniyə ərzində təxminən 20 metr uzaqlıqdakı bir nöqtəyə diqqət yetirin. 

Məsləhət 3: Gözlərinizin təmiz havaya ehtiyacı var.

Bədəninizin qalan hissəsi kimi gözləriniz də təmiz havaya ehtiyac duyur. Gəzinti yorğun gözləri dincələ bilər. Qışda bir çox ofislər çox qızdırılır, bu da havanı qurudur. Uzun müddət ekranın qarşısında oturursunuzsa, otağı havalandırdığınızdan əmin olun. Daxili havanın rütubətinin daha yüksək olması da faydalıdır: ətrafa su qabları qoymaq və ya radiatorların üzərinə nəm salfetlər qoymaq məsləhətdir.

Məsləhət 4. Gözlər tərəvəzləri sevir.

Lutein və zeaksantin tərkibli qidalar gözlər üçün faydalıdır. Xüsusilə luteinlə zəngin olan qidalar xiyar, göyərti, ispanaq, brokoli, arugula və ağ kələmdir – bütün yaşıl tərəvəzlər. Biz həmçinin bilirik ki, lutein və zeaksantin beta karotinin törəmələridir, buna görə də yerkökü yemək gözlər üçün faydalıdır. 

Məsləhət 5: Bol su için və kifayət qədər yatın.

Gözləriniz qurudursa, çoxlu maye içmək əla fikirdir. Hər gün iki-üç litr su və ya şəkərsiz çay gözlərin ehtiyac duyduğu nəmi təmin edir. Kifayət qədər yatmaq da gözlərimizin dincəlməsinə kömək edir. Hər gecə yeddi-səkkiz saat yuxu kifayətdir. Yatmazdan əvvəl ekranlar tərəfindən yayılan mavi işığa məruz qalmaqdan çəkinin.

Mavi işıq bədənə və gözlərə ayıq qalmağı əmr edir. Yuxu hormonu hesab edilən melatonin hormonu bu prosesdə mərkəzi rol oynayır. Mavi işığa məruz qaldıqda, gözdəki xüsusi reseptorlar daha az melatoninin sərbəst buraxılması lazım olduğunu bildirir, beləliklə sizi ayıq saxlayır. 

Məsləhət 6: Konservantlardan çəkinin.

Kosmetik məhsullar və göz damcılarından istifadə edərkən, tərkibində konservant olmayan məhsullardan istifadə etməyə çalışın. Optikiniz, həkiminiz və ya əczaçınız sizin üçün düzgün məhsulları seçməyə kömək edə bilər. Göz infeksiyalarının qarşısını almaq üçün göz damcıları mikroblardan təmizlənməlidir. Buna görə də, tərkibində çoxlu doza olan və artıq açılmış göz damcıları heç vaxt son istifadə tarixindən sonra istifadə edilməməlidir. Birdəfəlik göz damcıları çox vaxt ən yaxşısıdır. 

Məsləhət 7: Göz masajı.

Göz qapaqları masajı göz qapağı kanallarınızı açıq saxlamaqda çox faydalı ola bilər. Bu proses gözdəki nəmlənməni dəstəkləyir.

Necə etməli?

İsti suya batırılmış parça və ya sobada (maksimum 60 dərəcə) orta istilikdə qızdırılan gel maskası ilə edə bilərsiniz. Sonra 7-10 dəqiqə gözlərinizə çəkin və rahatlayın. Maskanı tətbiq etməzdən əvvəl çox isti olmadığından əmin olmaq üçün biləyinizdə sınayın.

Gözlərinizi yumun. Göz qapaqlarının qovuşduğu nöqtəyə çatana qədər barmağınızla yuxarıdan aşağıya, alt qapağı isə aşağıdan yuxarıya masaj edin. Bunu bir neçə dəfə təkrarlayın. Sonda göz qapağınızı içəriyə, burnunuza doğru masaj edin.

Masajdan sonra göz təmizləmə məhluluna batırılmış pambıqla (yuxarıdan aşağıya, alt qapaq aşağıdan yuxarıya, göz qapaqlarının qovuşduğu yerə çatana qədər) göz qapaqlarınızı xaricdən içəriyə doğru diqqətlə təmizləməlisiniz.

Məsləhət 8: Küləkdən qaçın!

Təmiz hava gözlər üçün yaxşıdır – amma nə edirsinizsə edin, küləkdən qaçın! Həmçinin kondisionerli otaq və avtomobildə də diqqət etməlisiniz. Bu, gözlərinizin qurudulmaması və ya göz infeksiyasının inkişaf etməməsi üçün əla bir yoldur. Yaxşı olar ki, vaxtaşırı pəncərəni açın və ya yayda otaqlara çox gün düşməsinin qarşısını alın ki, gözləriniz çox təsirlənməsin.

Məsləhət 9. Əvvəlcə günəşə qarşı qulluq!

Gözlərimizi, eləcə də dərimizi zərərli UV şüalarından qorumalıyıq. Ultrabənövşəyi şüalar təkcə günəşli günlərdə deyil, buludlu günlərdə də gözlərimizə çox təsir edir. UV radiasiyasının qarşısını almaq mümkün deyil. Buna görə bir çox günəş kremi və nəmləndirici ultrabənövşəyi şüalardan qorunma təklif edir. Dəri kimi, gözlər də günəş yanığı ala bilər və hətta retinaya qalıcı ziyan vura bilər.

Katarakta və hətta yaşa bağlı makula degenerasiyası kimi digər problemlərə də səbəb ola bilər. Ultrabənövşəyi şüalara ciddi şəkildə məruz qaldıqda, hətta göz qapaqlarının və gözlərin xərçəngi inkişaf edə bilər. Buna görə də, optik və gün eynəklərinizin tam UV qorumasına əmin olmalısınız.

Məsləhət 10: Həmişə düzgün eynəkdən istifadə edin.

Gözlərinizi mütəmadi olaraq oftalmoloqunuza yoxlayın. Ehtiyaclarınıza uyğun eynək seçin. Ehtiyacınız nə olursa olsun, hər kəs üçün uyğun eynək olduğunu unutmayın.