İtdirsəyi–göz qapağındakı kirpik kisəsinin və ya piy vəzisinin kəskin irinli iltihabıdır. Xəstəlik əksər hallarda immuniteti zəif olanlarda, əsasən uşaqlarda meydana çıxır.
Bu, badamcıq, burunun əlavə boşluqlarının iltihabı, dişlərdə olan xəstəliklər, qurd invaziyaları, şəkərli diabet və bir sıra digər xəstəliklər fonunda yaranan problemdir.
Gözdə itdirsəyi, tibb dilində “arpa” (hordeolum) adlanan, göz qapağının kənarında və ya iç tərəfində yaranan, irinli və ağrılı bir şişlikdir. Bu problem həm böyüklərdə, həm də uşaqlarda tez-tez müşahidə olunur.
Yazımızda gözdə it dirsəyinin yaranma səbəbləri, əlamətləri və ev şəraitində və ya tibbi yollarla necə müalicə olunduğu haqqında ətraflı danışacağıq.
Gözdə itdirsəyi nədir?
İtdirsəyi — adətən bakterial infeksiya nəticəsində yaranan, kiçik, ağrılı bir sızanaq bənzər iltihabdır. Göz qapağında yerləşən piy vəzilərinin tıxanması nəticəsində yaranır. Ən çox rast gəlinən səbəb Staphylococcus aureus adlı bakteriyadır.
Əsas səbəblər – niyə yaranır?
Gözdə itdirsəyinin çıxmasının əsas səbəbləri aşağıdakılardır:
- Köhnə və çirkli makiyaj məhsullarının istifadəsi
- Göz gigiyenasına əməl edilməməsi
- Gözə tez-tez əl vurmaq
- Zəif immunitet
- Xroniki blefarit və ya digər göz qapağı iltihabları
Bu faktorlar göz ətrafındakı vəzilərin iltihabına və nəticədə arpanın yaranmasına səbəb ola bilər.
İtdirsəyi əlamətləri nələrdir?
Gözdə it dirsəyi aşağıdakı simptomlarla özünü göstərir:
- Göz qapağının bir hissəsində ağrılı və qızarmış şişlik
- Göz qapağında yanğı hissi
- Gözün yaşarması
- İşığa qarşı həssaslıq
- İrinli kütlə və ya ucunda sarımtıl başlıq
İtdirsəyi neçə günə keçir?
İtdirsəyinin keçmə müddəti bir neçə faktora bağlıdır:
Adi hallarda
- Yüngül it dirsəyi: 3-5 gün
- Orta dərəcəli: 7-10 gün
- Ağır hallar: 2-3 həftə
Müalicə olunmayan hallarda
- Təbii olaraq: 1-2 həftə
- Bəzən daha uzun: 3-4 həftə
Müalicə ilə
- İsti kompres: 3-7 gün
- Antibiotik məlhəm: 5-7 gün
- Həkim müalicəsi: 3-5 gün
Sürətli sağalma wçün
- İsti kompres – günde 3-4 dəfə, 10-15 dəqiqə
- Gigiyena – əlləri yuyub gözə toxunmamaq
- Makiyajdan çəkinmək
- Kifayət qədər istirahət
Həkim müraciəti
Əgər 1 həftədən sonra yaxşılaşma yoxdursa və ya aşağıdakı əlamətlər varsa:
- Şişkinlik böyüyürsə
- Ağrı artırsa
- Görmə problemləri
- Qızdırma
Qeyd: Hər insanda sağalma sürəti fərqlidir. Yaş, immunitet, ümumi sağlamlıq vəziyyəti və düzgün müalicə sürətə təsir edir.
Gözdə itdirsəyi necə müalicə olunur?
1. Ev şəraitində müalicə üsulları:
- İlıq kompreslər: Gündə 3-4 dəfə 10-15 dəqiqə ərzində gözə ilıq suyla kompres qoymaq iltihabın tez boşalmasına kömək edir.
- Gözə toxunmamaq: Arpanı sıxmaq və ya deşmək infeksiyanı daha da ağırlaşdıra bilər.
- Təmiz saxlamaq: Göz qapağını və ətrafını təmiz saxlamaq vacibdir. Xüsusi göz təmizləyicilərindən istifadə edilə bilər.
2. Tibb müalicəsi:
Əgər 2-3 gün ərzində yaxşılaşma müşahidə olunmursa, həkimə müraciət edilməlidir. Müalicə variantları:
- Antibiotikli göz damcıları və ya məlhəmlər
- Daha ağır hallarda cərrahi müdaxilə (iltihabın boşaldılması)
Qarşısının alınması – nə etmək lazımdır?
- Makiyaj vasitələrini tez-tez dəyişin.
- Hər gün əllərinizi və üzünüzü yaxşı yuyun.
- Kontakt linzaları gigiyenik qaydalara uyğun istifadə edin.
- Gözünüzə heç vaxt çirkli əllərlə toxunmayın.
Gözdə it dirsəyi ümumiyyətlə təhlükəli olmasa da, ağrı və narahatlıq yarada bilər. Gigiyena qaydalarına əməl etməklə və vaxtında tədbir görməklə bu problemin qarşısını almaq mümkündür. Əgər it dirsəyi təkrar-təkrar yaranırsa, bu, daha dərin bir problemin əlaməti ola bilər və mütləq həkim müayinəsi tövsiyə olunur.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkim ilə məsləhətləşin.