Heteroxromiya iki gözün bir-birindən fərqli rəngdə olmasıdır. Gözün rəngli hissəsi olan irisdə meydana gələn bu vəziyyət adətən genetik bir mutasiya nəticəsində yaranır.
Genetik faktordan başqa irisdəki böyümə və ya göz yaralanmasına bağlı olaraq da görülə bilən heteroxromiyanın öz içində də fərqli növləri vardır.
Tam heteroxromiyada iki göz bir-birindən tamamilə fərqli rənglərə sahib olarkən bəzi hallarda tək bir göz içində də rəng fərqliliyi ola bilər.
Heteroxromiya nədir?
Heteroxromiya, gözün rəngli hissəsi olan irislərdən birinin digərindən fərqli rəngdə olması, ya da bir irisin müəyyən bir hissəsinin qalan hissəsindən fərqli rəngdə olmasıdır.
İki irisin bir-birindən fərqli rəngdə olması vəziyyəti olan heteroxromiya, əksərən genetik mutasiya nəticəsində iki gözün fərqli rənglərə sahib olması vəziyyətidir. Genetik mutasiyadan başqa heteroxromiya iris böyüməsi və ya göz yaralanması nəticəsində də görülə bilər.
İnsanlardakı göz rəngləri açıq mavi və ya bozdan tünd qəhvəyi rəngə qədər fərqli rəng çeşidlərinə sahibdir. İris isə gözün rəngli olan hissəsidir. Adətən hər iki göz də rəng olaraq bir-biri ilə uyğunlaşır.
Heteroxromiyada isə bir gözdəki iris digər gözdəki irisdən tamamilə fərqli rəngdə ola bilər. Bu vəziyyət tam heteroxromiya adını alır. Məsələn, bir göz mavi, digər göz qəhvəyi rəngə sahib ola bilər. Ya da bir iris iki və ya daha çox fərqli rəng ehtiva edə bilər.
Yenə misal vermək lazım gələrsə, qəhvəyi bir gözün bir hissəsi mavi ola bilər. Ya da qəhvəyi bir gözün mərkəzdən (göz bəbəyi) xaricə doğru yayılan mavi sivri ucları ola bilər.
Heteroxromiyası olan bir çox şəxsin alt səviyyədə ciddi sağlamlıq problemləri yoxdur və zərərsiz bir genetik mutasiyaya bağlı olaraq ortaya çıxır və fərqli rəngli gözlərə sahib olmaq zərərsiz və bənzərsiz bir xüsusiyyətdir.
Ancaq bəzi tibbi vəziyyətlər heteroxromiyaya səbəb ola bilər. Bunlar irisdəki böyümə və ya göz yaralanması ola bilər.
Heteroxromiya niyə baş verir?
Heteroxromiya gözdəki melanin piqment çoxluğu və ya əskikliyi nəticəsində meydana gəlir. Bu vəziyyət adətən zərərsiz bir genetik mutasiyadan qaynaqlanır və irsən qəbul edilir.
Bundan başqa irisdə meydana gələn böyümə, göz yaralanması, qanaxma, doğuşdan gələn müxtəlif sindromlar, sonradan qazanılmış uveit mənşəli şişkinlik və ya qlaukoma da heteroxromiya səbəbi sayıla bilər.
Heteroxromiyaya səbəb olan doğuşdan gələn faktorlar bu şəkildədir:
- Xoş xasiyyətli heteroxromiya
- Hirşsprunq xəstəliyi
- Blox-Sulzberger sindromu
- Von Reklinqauzen xəstəliyi
- Burnvil xəstəliyi
- Vardenburq sindromu
- Sturge-Veber sindromu
- Parri-Romberq sindromu
- Horner sindromu
Bunlar doğuşdan gələn faktorlar kimi ifadə edilsə də nadir bir təsir yaradır. Çünki heteroxromiya adətən zərərsiz bir vəziyyətdir.
Digər tərəfdən, sonradan qazanılmış heteroxromiya səbəbləri isə belə sıralana bilər:
- Göz yaralanması
- Uveit mənşəli şişkinlik
- Neyroblastoma
- Çox nadir hallarda göz xərçəngi
- Qazanılmış Horner sindromu
Heteroxromiya müalicəsi
Heteroxromiya adətən zərərsiz bir göz rəngi dəyişikliyidir və xüsusi bir müalicəsi yoxdur. Ancaq alt səviyyədə fərqli bir sağlamlıq problemindən irəli gələn heteroxromiya hallarında müalicə tələb oluna bilər.
Məsələn, neyroblastoma sürətli diaqnoz və müalicə tələb edən bir vəziyyətdir. Bu səbəbdən heteroxromiyaya səbəb olan faktorun düzgün təşxis edilməsi vacibdir.
Əgər müayinə sonrasında həkiminiz heteroxromiyanın zərərsiz olduğuna qərar verərsə, hər hansı bir müalicə tətbiqi edilməz.
Ancaq hər iki gözünüzün də eyni rəngdə olmasını istəyirsinizsə, rəngli kontakt linzalar istifadə edə bilərsiniz. Bu vəziyyət tibbi olaraq vacib olmayan bir kosmetik seçimdir. Tamamilə şəxsin öz qərarı və seçiminə bağlıdır.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.
